Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu’nun 04.05.2021 tarihli ve 309 sayılı toplantısında 2021/2 numaralı ilke kararı ile “Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” kabul edilmiştir. Kılavuz, sosyal medya etkileyicileri tarafından yapılan tüketiciye yönelik her türlü ticari reklam ile ticari uygulamayı kapsamaktadır.
Kılavuzun 4. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde “sosyal medya etkileyicisi”; sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişi olarak tanımlamaktadır.
Kılavuzun 5. maddesinde, temel ilkeler düzenlenmektedir. Bu bağlamda;
-Sosyal medya etkileyicisi aracılığıyla yapılan reklamların, açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmesi ve ayırt edilebilir olması (madde 5/1/a)
-Reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydaların sağlandığı paylaşımlarda, sosyal medya etkileyicisi tarafından bu durumun, ticari reklam ilişkisinin gerçekleştiği platformda Kılavuzda belirlenen şekilde ve Kılavuzda belirlenen ifadeler ile belirtilmesi (madde 5/1/b)
zorunludur.
Kılavuzun 6. maddesinde, sosyal medya etkileyicisinin temel yükümlülükleri düzenlenmektedir. Bu bağlamda;
– Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz. (madde 6/1/ç)
– Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir. (madde 6/1/f)
– Henüz deneyiminin bulunmadığı bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunamaz. (madde 6/1/a)
– İlgili mevzuatına aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunamaz. (madde 6/1/b)
– Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamaz. (madde 6/1/c)
– Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz. (madde 6/1/d)
– Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz. (madde 6/1/e)
– Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz. (madde 6/1/g)
Yukarıda bahsi geçen düzenlemelere ek olarak;
–Video paylaşım mecralarında yapılacak reklamlar için Kılavuzun 7. maddesinde,
–Fotoğraf ve mesaj paylaşım mecralarında yapılan reklamlar için Kılavuzun 8.maddesinde,
–Podcast mecrasında yapılan reklamlar için Kılavuzun 9. maddesinde,
–İçeriğin yalnızca kısa bir süre için görülebildiği mecralarda yapılan reklamlar için Kılavuzun 10. maddesinde,
belirtilen sözlü ve/veya yazılı açıklamalar ile etiketlere yer verilmesi gerekmektedir.
Kılavuz metnine aşağıda yer alan link üzerinden erişebilirsiniz.
Bakanlık duyurusuna aşağıda yer alan link üzerinden erişebilirsiniz.